İhtiyacı olan eşyadan ve borçlarından fazla olarak, zekât nisabı kadar malı, parası bulunan Müslümanın fitre vermesi vacip olur. Fitre, zekât alması, haram olur. Fitre nisabına katılacak malın ticaret için olması şart olmadığı gibi, elinde bir yıl kalmış olması da gerekmez. Nisaba malik değilse fitre vermesi vacip olmaz, fakat vermesi iyidir. Diğer üç mezhepte, bir günlük yiyeceği olanın fitre vermesi farzdır. Hadisi şeriflerde buyuruldu ki: “Ramazan orucu, gökle yer arasında durur. Sadakai fıtr verilince yükselir.” [Ebû Hafs] “Sadakai fıtrı, küçük büyük, zengin fakir herkesin vermesi gerekir. [Ebû Davud] “Sadakai fıtr, oruçlunun, uygunsuz sözlerinden hâsıl olan günahları temizler.” [Beyhekî] “Sadakai fıtr, zenginlerinize bir tezkiyedir. Fakirleriniz de verirse, Allahü teâlâ onlara daha çoğunu verir.” [Ebû Davud] Tezkiye; temize çıkarma, temizleme demektir. Dinen zengin olmayan herkes, fitre, zekât alabilir. Sadakai fıtr, Ramazanı şerifte verilir. Ramazandan önce ve bayramdan sonra da vermek câizse de, bayram namazından önce verilmiş olması daha çok sevaptır. Şafii’de Ramazandan önce verilmez. Bayramdan sonraya da bırakılmaz. Hastalık gibi herhangi bir özürden dolayı oruç tutamayan kimsenin de, zenginse fitre vermesi gerekir. Ana babaya, dedeye, büyük anneye, evlâda, toruna, hanıma ve kâfire fitre verilmez. Fakir olmak şartıyla geline, damada, kayınvalideye, kayınpedere, kayınbiradere, üvey çocuğa fitre verilir. Hala, amca, dayı, teyze gibi akrabaya fitre vermek daha çok sevap olur. İmameyne göre, borçlu ve fakir kimseye, hanımı fitre verebilir. [Mevkufat] Fitre olarak; 1750 gr buğday veya buğday unu, 3,5 kilo arpa, hurma veya kuru üzüm verilir. Bunların kıymeti kadar altın veya gümüş de verilebilir.BAYRAM ALİ KAVALCI
YORUMLAR