10 Aralık Dünya İnsan Hakları Haftası. Bu hafta, yıllarca diktayla, kan ve gözyaşı ile halkına zülüm yaparak ve sonunda vatansız kalan katil Beşar Esad’ın yönettiği Suriye’den kaçarak terk etmesinin ardından ülke genelinde mahkumların serbest bırakılması sonucu katil Esad’ın yıllarca insan haklarını ihlal ettiği ortaya çıkmış oldu.
İnsan hakları, bireylere insan olarak tanınan haklardır. İnsanın devlete karşı sahip olduğu haklara insan hakları denir. İnsan hakları, insanın doğal, vazgeçilmez haklarıdır. İnsan hakları konusunda verilen uğraşı, insanlık tarihi kadar eskidir. Eskiden insanlar kral, hakan, hükümdar, padişah, şah, imparator gibi yöneticilerin kulu, kölesi gibi yaşarlardı. Bu yaşantıdan hoşnut olmayan in- sanlar 1215 yılında İngiltere'de Kral John'a karşı haklarını savundular. Bunun sonunda kral, Büyük Özgürlükler Belgesi'ni kabul zorunda kaldı. Bu ilk yazılı belge, kısıtlanamayacak özgürlükleri içermektedir. 1776 yılında Amerika'da Bağımsızlık Bildirgesi yayınlandı. Bu bildirgede her insanın eşit doğduğu belirtiliyordu.
BM Genel Kurulu insan hakları kavramına açıklık getirmek, üye ülkelerde insan haklarının korunmasını sağlamak amacıyla otuz maddelik İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'ni hazırladı. Genel Kurul Bildiriyi onayladı. Bugün Birleşmiş Milletler Örgütüne üye devletler, bildirinin kabul edildiği 10 Aralık 1948 tarihini içine alan haftayı İnsan Hakları Haftası olarak kutlamaktadır.
Birleşmiş Milletler ‘in İnsan Hakları Bildirisi'ni kabul edişinden 1300 yıl önce Hazreti Muhammed (A.S.) bütün insanlığa hitaben yaptığı VEDA Hutbesinde (8 Mart 1632), "Bütün insanlar eşittir. Siyahın beyaza, beyazın siyaha karşı bir üstünlüğü yoktur. Her türlü sınıf farkları ve üstünlükler kaldırılmıştır." Diyerek insan haklarını en güzel şekilde ilan etmiştir. İnsan Hakları Evrensel Bildirisi'nin başlıca maddeleri şunlardır:
1. Bütün insanlar özgür doğarlar. Birbirlerine kardeşlik ve sevgi duygularıyla bağlıdırlar. Hak bakımından eşittirler.
2. Herkes dil, renk, ırk, din bakımından ayrı olsalar bile, insanlık haklarından eşit yararlanırlar.
3. Yaşamak, can güvenliği, özgürlük, her insanın hakkıdır.
4. Hiç kimse, insanlık dışı bir cezaya çarptırılamaz.
5. Kanun önünde herkes eşittir.
6. Herkes hakları çiğnendiğinde mahkemeye başvurma hakkına sahiptir.
7. Kimse kanunsuz tutuklanamaz ve sürülemez.
8. Herkesin fikir, vicdan ve din özgürlükleri vardır.
9. Herkes düşüncelerini söylemekte serbesttir.
Anayasamızdaki İnsan Hakları ile İlgili Maddeler:
Madde 10: Hiçbir kişiye, aileye, zümreye veya sınıfa imtiyaz tanınamaz.
Madde 17: Herkes, yaşama, maddi ve manevi varlığını korumak ve geliştirmek hakkına sahiptir. Hiç kimseye eziyet ve işkence yapılamaz.
Madde 18: Hiç kimse zorla çalıştırılamaz.
Madde 22: Herkes haberleşme özgürlüğüne sahiptir. Haberleşmenin gizliliği esastır.
Madde 68: Türkiye Cumhuriyeti insan haklarına saygılı, bir hukuk devletidir. Kaynak: Rehber Ansiklopedi.
YORUMLAR