Osmanlı Devleti, 1914'te İttihat ve Terakki Partisi ve Enver-Talat-Cemal üçlüsü tarafından affedilmez bir hata eseri olarak I. Dünya Harbi’ne sokuldu. İtilâf devletleri ile 4 ayrı cephede ayrı ayrı çarpışmak zorunda kaldı. Çanakkale muharebelerinde 568.000 düşman askerine karşı 315.000 Mehmetçikle vatan müdafaası yapıldı.
Çanakkale Savaşı dünya tarihinin en kanlı ve Türkiye tarihinin en büyük zaferlerinden biridir. İngiltere ve Fransa’nın Akdeniz donanmaları, 18 Mart 1915 sabahı Çanakkale Boğazı’nı cebren geçerek İstanbul’a erişmek için deniz harekâtına başladı. 107 parça savaş gemisi ile Müttefik donanması o zamana kadar dünya tarihinin gördüğü en yoğun denizden bombardıman açarak, Boğaz’da ilerlemeye başladı. Çanakkale kumandanı Cevat (Çobanlı) Paşa, 150 topla karşılık verdi.
Denizden geçemeyen düşman kuvvetleri, 25 Nisan günü Gelibolu yarımadasına asker çıkartarak meşhur Çanakkale Savaşı başladı. Bu defa kara savaşları başlamıştı. Çeşitli cephelerde göğüs göğüse muharebeler oldu. 9 ay süren kara harekâtı kısmında yüzbinlerce Osmanlı, İngiliz, Fransız, Hint ile Avustralya ve Yeni Zelanda askeri (Anzaklar) hayatını kaybetti. Muharebeler, 9 Ocak 1916’da bu defa da Osmanlı İmparatorluğunun zaferiyle bitti. Birinci Dünya Savaşı’nın gidişatını değiştiren Çanakkale Savaşında, İngilizler 205.000, Fransızlar 47.000 kayıp verdi. Genel toplamda Müttefiklerin kayıp sayısı 252 bin kişiyi buldu.
Bize de 250.000 şehide mal olmuştur. Bütün şehitlerimizi, rahmet ve minnetle anıyor, onlar için dua ediyoruz.
Şu Boğaz Harbi Nedir? Var mı ki dünyada eşi?
En kesif orduların yükleniyor dördü beşi,
Kustu Mehmetçiğin aylarca durup karşısına;
Döktü karnındaki esrarı hayasızcasına,
Kafa, göz, gövde, bacak, kol, çene, parmak, el, ayak,
Boşanır sırtlara, vadilere, sağnak sağnak.
Vurulup tertemiz alnından, uzanmış yatıyor,
Bir hilâl uğruna, ya Rab, ne güneşler batıyor!
YORUMLAR