Türkiye Futbol Federasyonu Başkanı Mehmet Büyükekşi, Riva Hasan Doğan Milli Takımlar Kamp ve Eğitim Tesisleri'nde düzenlediği basın toplantısında, yönetim kurulu olarak 6 aylık görev süresi içerisindeki faaliyetlerini değerlendirirken gelecek döneme yönelik projeleri hakkında bilgi verdi.
Büyükekşi, TFF Yönetim Kurulu üyelerinin de yer aldığı toplantıda, federasyon olarak medya ve kamuoyu ile proaktif ve çift yönlü bir iletişim süreci yürütmenin gereğine inandıklarını belirtirken, medya ile periyodik olarak bir araya gelerek gelişmeleri paylaşacaklarını ifade etti. Mehmet Büyükekşi, medya ve kamuoyundan gelecek geri bildirimleri dikkate alarak özlenen futbol ikliminin, özlenen futbol kalitesinin ve değer yaratan futbol ekonomisinin tesis edilebileceğine inandığını kaydetti.
“Hayata geçirilemeyen pek çok konuyu 6 ay gibi bir rekor bir sürede hayata geçirdik”
Göreve seçildikten sonra özlenen futbol iklimini tesis etmek için güven, adalet, şeffaflık, eşitlik prensiplerini olmazsa olmaz kabul edip, futbolun tüm paydaşları ile iletişim içerisinde Türk futbolunun sorunlarını çözmek için derhal harekete geçtiklerini söyledi. Büyükekşi, uzun süredir tartışılan ama bir türlü hayata geçirilemeyen pek çok konuyu 6 ay gibi bir rekor bir sürede hayata geçirdiklerini de sözlerine ekledi.
Göreve başladıkları ilk günlerde acil çözüm bekleyen ve askıda olan harcama limitleri, yayın ihalesi, yabancı sayısı konularını çözüme kavuşturduklarını belirten Mehmet Büyükekşi, “Yeni harcama limitlerini ilan ettik. Kulüp lisans ve finansal fair play talimatını değiştirdik. Uzun süre imzalanamayan yayın ihalesi anlaşmasını 150 milyon TL daha artırarak 2,2 milyar TL olarak imzaladık. Süper Lig ve 1. Lig Yayın Hakları için BeIN ile olan sözleşmemizi yeni bedelle 2 yıl uzattık. Yabancı sayısını çözüme kavuşturduk. Bu sezon Süper Lig’de 7+4 olarak planlanan yabancı sayısını kulüplerimizle istişare ederek 8+3 olarak devam etmesine karar verdik. Spor Toto 1. Lig’de ise bir önceki sezonda uygulanan A Takım Listesinde 8 yabancı futbolcu uygulamasına devam kararı aldık. Buna ilaveten belirli kriterlere göre Spor Toto Süper Lig’de 3, Spor Toto 1. Lig’de 2 yabancı uyruklu 21 yaş altı futbolcunun transferine izin verdik.” dedi.
“TFF 2. Lig ve 3. Lig Yayın Hakları anlaşması ile kulüplere kalıcı gelir sağladık”
Göreve geldikten sonra uygulamaya koydukları diğer değişikliklerden de bahseden Futbol Federasyonu Başkanı Mehmet Büyükekşi, “TFF 2. ve 3. Ligler Yayın Haklarını 5 yıllığına ihale ettik. Bu anlaşma ile bu liglerde yer alan 92 kulübün kalıcı gelir elde etmesini sağladık. Diğer taraftan, TFF 2. ve 3. Liglerin gelirlerini deplasman yol ve konaklama yardımlarındaki artışla yükselttik. Kulüplere; transfer tescillerinde Sosyal Güvenlik Kurumu ve Vergi Dairelerinden vadesi geçmiş borcu olmadığına dair belge ibraz etme yükümlülüğünden 2022-2023 sezonunda muafiyet getirilerek, transferlerde önemli bir imkân sağlanmış oldu.” şeklinde konuştu.
Deplasman seyircisi yasağını kaldırdıklarını ve misafir tribün seyirci kapasitesinin %30'a kadar çıkartılması konusunda karar aldıklarını kaydeden Büyükekşi, sözlerini şöyle sürdürdü:
Türk futbolunda en fazla tartışma konusu olan hakem atamalarıyla ilgili, insan inisiyatifini ortadan kaldırmak için Dijital Hakem Atama sistemini uygulamaya koyduklarını kaydederek, “Burada temel kriterler ve performans kriterleri olmak üzere toplam 41 kriter getirdik. Hakemlerin bu kriterlere göre aldıkları puanlar toplanarak sıralama yapılıyor. Bu sıralama statik değil dinamik. Hakemlerin her hafta maça çıktıkça aldıkları puanlara göre sıralamadaki yerleri aşağı veya yukarı olarak değişecek. Yarın Süper Lig kulüp başkanlarımıza hakem atama sistemi ile ilgili tüm kriterleri tek tek anlatacağım bir sunumumuz olacak ve ardından onların gözü önünde Dijital Hakem Atama sistemiyle haftanın hakemlerini belirleyeceğiz. İkinci devre itibarıyla 2. ve 3. Lig'deki hakem atamalarını da algoritma ile yapacağız. Mart ayından itibaren de Bölgesel Amatör Lig'de de algoritma kullanılmaya başlanacak.” ifadelerini kullandı.
Mehmet Büyükekşi, 7 yıldır zam yapılmayan hakemlerin maaşlarını iyileştirdiklerini, hakemlere maçlardaki performanslarına göre aldıkları puanlarla ödül ve ceza sistemi getirdiklerini belirtirken, “Hakem eğitimlerimizi yeniledik ve devamlı hale getirdik. Dünya hakemliğinin en önemli isimlerinden Hugh Dallas’ı TFF Hakem Danışmanı yaptık. Hakemlerimize 10 ayrı testi içeren psikoteknik testler uyguluyoruz. Gözlemci sayısını ikiye çıkardık. Sözel olan gözlemci raporlarından veri analizi yapabilen sayısal rapor uygulamasına geçtik.” diye konuştu.
Federasyon Başkanı olarak en önem verdiği konulardan birinin futbolda Fair-Play’i yaygınlaştırmak olduğunun altını çizen Mehmet Büyükekşi, “Centilmence tamamlanan maç sonunda galip ve mağlup takım oyuncularının birbirlerine sarıldıkları; kulüp yöneticilerinin rakipler, hakemler ve diğer konularda her zaman pozitif bir dil kullandıkları; insanların deplasman maçlarını bile aileleri ile birlikte neşe ve heyecanla stadyumda izleyebildikleri bir futbol iklimi hayali kuruyor ve bunun için çalışıyoruz. Bu minvalde TFF Yönetim Kurulu, Fair Play ve Sosyal Sorumluluk Kurulu oluşturarak, centilmenliği ödüllendirmek amacıyla 5 kategoride sezon boyunca sürecek Fair Play Ödülleri verilmesi kararı aldı. Bu ödüllerin ikincisi olan Ekim ayı kazananlarını da açıkladık. ‘Futbol; sevgi, dostluk, barış ve kardeşliktir. Haydi, hep birlikte Fair Play ruhuyla maç seyretmeye’ çağrısıyla hazırladığımız Fair Play Filmi Ekim ayında ekranlarda yayınlanmaya başladı. Çocuk ve kadın taraftarların tribündeki sayısını arttırma hedefimiz var. Bunun için küfürü de şiddetin her türlüsünü de hep birlikte çalışarak ortadan kaldırmamız gerekiyor.” dedi.
Kulüplerin gelirlerinin düşmesindeki en büyük nedenlerden birinin korsan yayının olduğunu aktaran Mehmet Büyükekşi, “Korsan yayının engellenmesi için medyanın, taraftarların, kulüp yöneticilerinin, yani futbol ailesinin topyekûn mücadele etmesine ihtiyaç var” diye konuştu.
5 yıllık anlaşmayla, "Şeffaflık Tescil Teknolojisi"ni (Integrity System) 2. Lig ve 3. Lig’de de uygulamaya soktuklarını belirten Büyükekşi, kalabalıkların bilgeliği doğrultusunda Yıldız Teknik Üniversitesi ile “Tarafsız Bakış” projesini de uygulamaya koyduklarını da sözlerine ekledi.
Dijitalleşme hamleleri
Futbol Federasyonu Başkanı Mehmet Büyükekşi, güçlü marka değeri için çağın olmazsa olmazı dijitalleşme ve teknoloji konusunda çok önemli adımlar atarak, hakem atamalarından VAR’a, gözlemci raporlarından, temsilci raporlarına kadar pek çok alanda dijitalleşmeye gittiklerini ifade etti.
Futbol Federasyonu olarak her zaman iletişimden ve şeffaflıktan yana olduklarının altını çizen Büyükekşi şöyle konuştu:
Kadın Futbolu ayrı bir parantez açan TFF Başkanı, “Federasyonumuz bünyesinde ilk kez Kadın Futbolu Komitesi kuruldu. Başkanlığını İcra Kurulu üyemiz Nükhet Hanım yapıyor. Birimlerin başına da bir kadın hocamızı getirdik. Teknik direktörümüz de kadın. Kadın Futbol Süper Ligi için Federasyon tarihinde ilk kez yayın ihalesi duyurusu yapıldı ve teklifler alındı. Kadın futbolcu sayısını arttırma hedefimiz kadar kadın antrenör sayısını da arttırmak hedeflerimiz arasında yer alıyor.” ifadelerini kullandı.
“Dünya Kupası’nda uygulanan topun oyunda kaldığı süre göz önüne alınarak normal süreye eklenecek uzatma dakikalarının uygulamasını biz de Cuma günü başlayacak Süper Lig’de uygulamaya koyuyoruz. Bu görevi AVAR hakemine verdik. Kronometreyi AVAR hakemi tutup uzatma süresini 4. hakeme bildirecek. Böylece hem ligimizdeki uzatma dakikalarıyla ilgili dedikoduların ve polemiklerin önüne geçeceğiz hem de futbolcularımızın süreyi geçirmeye yönelik hareketlerini engelleyeceğiz.”
“Göreve geldiğimiz ilk günden itibaren hakemlerin değil, oyunun konuşulmasını istiyoruz dedik. Kulüp başkanlarının, teknik direktörlerin ve futbolcuların maç öncesinde ya da sonrasında hakemler ve diğer müsabaka görevlileri ile ilgili açıklamalar yapmalarını istemiyoruz. Müsabakanın dürüstlüğüne ya da tarafsızlığına gölge düşürecek hiçbir şey istemiyoruz. Futbolu ve hakemlerimizi itibarsızlaştırma amacı güden her türlü açıklamayı cezalandıracağız. Bu cezalarla amacımız tek taraflı iletişim kurulması değil. Hakem Geri Bildirim Sistemi ile Kulüp başkanlarına, teknik direktörlere ve futbolculara hakemlerle ilgili görüş, itiraz ve yorumlarını bu sistem üzerinden MHK’ya ve TFF’ye sunma imkanı sağlayacağız. Bu sisteme gelen bütün bildirimlerin takipçisi olacağız.”
"Verdiği kararla ilgili orta hakeme birçok oyuncunun itiraz etmesinin önüne geçeceğiz. Hakemin yanına fazladan gelen oyuncuya para cezası vereceğiz. Aynısını hakem VAR'a giderken de yapacağız."
“Avrupa’da VAR hakemliği yapan Abdülkadir Bitigen ve Mete Kalkavan’a VAR hakemliği görevi veriyoruz. Bu iki hakemimiz saha hakemliğine de devam edecek.TFF 1. Lig’de orta saha hakemlerine önümüzdeki yarım sezon için VAR hakemliği vermeyi planlıyoruz. Böylece hem VAR hakemi sayımız artacak hem de Süper Lig’de her VAR hakemine haftada 1 maç vereceğiz.”
“Statlarda yaşanan olayları engellemek için yeni tedbirleri uygulamaya koyuyoruz. Stadyumlarda aramalara artık itfaiye ve ambulanslarda dahil edildi. Ayrıca, tüm stadyumlarda uygulanacak ‘acil durum planı’ oluşturacağız.”
Yabancı sayısı
Yabancı sayısı ile ilgili yeni öncesinde yeni bir karar almak durumunda olduklarına değinen Büyükekşi, “Futbol ailesi olarak bütün paydaşlarımızla istişare ederek alacağız bu kararı. Kulüpler birliği de bu konuda geçtiğimiz haftalarda ilk çalıştayını yaptı. Değerlendirmelerini bize sunacaklar. Biz de yol haritamızı belirleyerek orta ve uzun vadede doğru hedef neyse onu sağlamaya çalışıyoruz.” dedi.
MHK değişince il hakem kurul başkanları da değişiyor diyen Mehmet Büyükekşi, “Yeni gelen MHK, yeni il hakem kurulu başkanını atıyor. Ayrıca, bu atamalarda hiçbir kriter yok. Sözlü, yazılı, fiziksel kriterler koyacağız. 09 Aralık tarihinde MHK Yeni Talimatında yapılan değişiklik ile İl Hakem Kurulu başkanları sınav sistemi ile seçilecek. Aday hakemlikten normal hakemliğe geçiş için de kriterler koyuyoruz. Hakem adayına ilk eğitime başlamadan önce psikoteknik test yapacağız. Ayrıca; amatör hakemlikten bölgesele, bölgeselden c’ye,b, a, süper ve elit’e geçişler nasıl olacak konusunda da kriterler koyacağız. İl hakem kurullarına hakemler vereceğiz. Hakem adayları için eğitim süresi 3 gün. Bunu artıracağız.” şeklinde konuştu.
Hakem eğitimini sürekli hale getirebilmek için TFF bünyesinde Hakem Akademisi kuracaklarını aktaran TFF Başkanı, “Hakem eğitimi işini MHK'den TFF'nin idaresine alıyoruz. Hakem Akademisi’nde en alt seviyeden en üst seviye tüm hakemlerimizi UEFA'da uygulanan hakem eğitimine tabi tutacağız. Hakemlere; maç hazırlığı, oyuncu yönetimi, oyunun kontrolü, taktiksel farkındalık ve fiziksel çalışma konularında eğitimler vermeyi planlıyoruz. Hem sahada eğitim olacak hem de teorik eğitim olacak. Akademi için İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa ve Marmara Üniversitesi ile işbirliği görüşmeleri yapıyoruz. Diğer taraftan Süper Lig ve TFF 1. Lig hakemlerimizin antrenman, performans, beslenme, uyku düzeni gibi verilerinin kollarındaki akıllı saat aracılığıyla bir aplikasyonla kontrolü sağlanacak ve hakem akademisi tarafından takip edilecek. Aplikasyon için Turkcell ile görüşmelerimiz devam ediyor. Hakemler yönetecekleri maçtan önce her iki takımla, oyuncular, teknik direktörlerle hatta taraftar profilleri ile ilgili bilgiler alacaklar. Akademide hakemlerimiz eğitim aldı, bir daha eğitim almayacak, şeklinde olmayacak. Tekrar aynı döngü devam edecek. Tekrar sırası gelen hakemlerimiz eğitim almaya devam edecek. Özellikle şunun altını çiziyoruz, 'İyinin düşmanı mükemmeldir'. Her zaman mükemmeli arayacağız.” ifadelerini kullandı.
Altyapı Futbol Akademisi projesini hayata geçireceklerini söyleyen Büyükekşi şöyle konuştu:
“Ülke olarak bir futbol ekosistemi yaratmak, hem kulüpler hem Milli Takımlar seviyesinde sürdürülebilir başarılar için yeni bir yapılanmaya ihtiyaç duyuyoruz. Gelecek sezon Süper Lig kulüplerine 2024-2025 sezonunda ise TFF 1. Lig kulüplerine akademi zorunluluğu getireceğiz. Bu proje için hazırlıklara başladık. Bazı kulüplerimizi ziyaret ettik. Önümüzdeki Ocak ayında Almanya, Belçika, Hollanda, İspanya, Portekiz ve Fransa’da da incelemeler yapmayı planlıyoruz. Bu ülkelerin en iyi iki takımının alt yapılarını ve ülke milli takımlarının alt yaş gruplarını etüt edeceğiz. Bu incelemeler sonunda hem milli takımlarımız hem de kulüplerimiz için en iyi modeli ortaya çıkartmayı planlıyoruz.”
Yabancı futbolcu yerine altyapı antrenörlerini yetiştirmesi için yabancı hoca transfer edelim diyen Futbol Federasyonu Başkanı, “Altyapılardaki antrenörlerin eğitimini daha iyi hale getirebilmemiz lazım. Süper Lig’deki her kulüpten 20 altyapı antrenörü isteyeceğiz. Bu yaklaşık 400 antrenörümüze 4 farklı yaş kategorisinde ücretsiz olarak en iyi eğitimi vereceğiz. Eğitimleri bittiğinde TFF onaylı bir sertifika vereceğiz. Bu sertifikada her antrenörün çalıştırabileceği yaş grubu belirlenecek. Bir yılda bu eğitimleri bitirip 2023/2024 sezonunda Süper Lig’e bu mecburiyeti getirdikten sonra 6 ay bu hocalarımızın maaşını Federasyon olarak biz ödeyeceğiz. Kulüpler ise sigortalarını yapacak. Antrenörlerimizin maaşlarını da günün şartlarına uygun hale getireceğiz. Daha sonra eğitim verdiğimiz antrenörler oluşturacağımız müfredata göre kulüplerinde altyapı oyuncularına eğitim verecek. 1-2 yıl içerisinde 4-5 bin tane aynı eğitimi almış, aynı tezgahtan geçmiş futbolcular yetiştirmeyi hedefliyoruz. Futbol Akademisi projesiyle altyapılarımızın her yıl hem kulüplerimizin A takımına en az iki tane futbolcu vermesini sağlayacağız, hem de milli takıma her yaş kategorisi için oyuncu havuzu oluşturacağız.” diye konuştu.
Futbol Akademileri projesi kapsamında şu ana kadar Bitexen Giresunspor, 1461 Trabzon, Trabzonspor, Altınordu, Galatasaray, Fraport TAV Antalyaspor ve Medipol Başakşehir Futbol Kulüplerini ziyaret ettiklerini belirten Büyükekşi, “Bu kapsamda perşembe günü de Beşiktaş Nevzat Demir Tesisleri’ne gidiyoruz. Sonrasında Fenerbahçe başta olmak üzere diğer süper lig kulüplerimizi ziyaret edeceğiz.” dedi.
Kısa vadeli, gelip geçici başarıların değil, kişilere bağlı olmayan sürdürülebilir başarının peşinde olduklarının altını çizen TFF Başkanı sözlerini şöyle sürdürdü:
Ekonomik sıkıntılar içerisindeki kulüplerimize yeni gelir sağlamak için planladıkları projelerden birinin de güneş enerjisi santrali kurmak olduğunu kaydeden Mehmet Büyükekşi, “Kulüplerin cebinden para çıkmadan, kalıcı bir gelir elde etmelerine destek olmak istiyoruz. Güneş enerjisi santrali kuracağız. Bütün kulüplerimize bir yazı gönderdik. Kulüplerimizden talepleri topladık, üzerinde çalışıyoruz. 50 MW büyüklüğünde bir yatırım yapacağız. Hazine’den tarım arazisi olmayan arsa alacağız. Karaman bölgesinde 600-700 dönüm arazide kurulmasını planlıyoruz. Hedefimiz kulüplerin cebinden hiç para çıkmadan, kalıcı bir gelir elde etmelerine destek olmak.” ifadelerini kullandı.
Futbol Federasyonu olarak dünya futbolundaki tüm teknolojik gelişmeleri yakından takip ettiklerini vurgulayan Futbol Federasyonu Başkanı, “Dünya Kupası’nda kullanılan yarı otomatik ofsayt sistemi (SOAT) ve çipli top teknolojisi de takip ettiğimiz teknolojiler. Bu iki teknolojiyle ilgili hem maliyet hem de uygunluk araştırmalarımızı yapıyoruz. Uygun olduğu takdirde iki teknolojiyi de gelecek sezon ülkemize getirmek istiyoruz.” şeklinde konuştu.
Büyükekşi, eSüper Lig’in kurulması için çok ciddi ve somut adımlar attıklarını, kulüplerden katılım onayı alındıktan sonra, Ocak ayında ligin başlaması planlandıklarını söyledi. TFF Başkanı eSüper Lig için sponsorluk ve yayın haklar konularında; önemli kuruluşlar ile görüşmeler yapıldığını da sözlerine ekledi.
E-Bilet sistemi ve Passolig uygulamaları hususunda çalışmalar yapmak için Süper Lig Kulüpler Birliği Vakfı ile ortak çalışma grubu kurulduğunu belirten Mehmet Büyükekşi, “E-Bilet sözleşmesine konu turnike geçiş bedeli gelirleri sezon sonu yerine maçlık olarak Kulüplere ödenecektir. Kulüp logolu elektronik (passolig) kart sahibi taraftarların bilet alımı sırasında onay vermeleri durumunda bilgileri taraftarı olduğu kulüple paylaşılabilecek ve bu bilgiler kulüp tarafından sadakat programları kapsamında kullanılabilecektir.” diye konuştu.
TFF’nin web sitesini yenilediklerini hatırlatan Futbol Federasyonu Başkanı, “İletişim yeteneklerimizi geliştirme ve daha sistematik bilgi sunma amacıyla TFF web sitemizi yeniliyoruz. Birkaç gün sonra kullanıcı dostu yeni web sitemize erişebileceksiniz. Süper Lig için Web 3 Tabanlı bir web sitesini ligin ikinci yarısı ile birlikte hayata geçiriyoruz. Bu site sayesinde yeni sponsorluk olanakları ve yeni gelir kaynakları yaratacağız. Mevcut sponsorlarımız arasında sinerji fırsatları yaratacağız. Süper Lig web sitesi ile entegre bir de NFT Pazar Yeri projesi tasarladık ve kulüpler Birliği’nin dikkatine sunduk. Bu projenin hayata geçebilmesi için kulüplerin katkılarına ihtiyaç var. Mutabık kalmaları halinde bu projeyi de kısa sürede hayata geçireceğiz. Süper Lig’in Twitter hesabını açtık, Instagram hesabını da açacağız. TFF Youtube hesabını da dijital bir arşive/havuza dönüştürmek için çalışmalarımız başladı.” şeklinde konuştu.
Konuşmasının son bölümünde, TFF olarak ortak bir amaç etrafında koordineli ve özverili çalışan bir ekip olduklarına vurgu yapan Mehmet Büyükekşi, “Amacımız futbolumuzun kalitesini, algısını, kimliğini olabildiğince yukarı çekmek. Bunları başardığımızda kazanan kim olacak: Kulüpler kazanacak, oyuncular ve teknik ekipler kazanacak, sponsorlar kazanacak, yayıncı kuruluşlar kazanacak, tüm spor medyası kazanacak, taraftarlar kazanacak, milli takımlarımız kazanacak. Kazanan bütün ülke olacak. Bu nedenle medyanın desteği çok önemli. Hem yeniliklerin duyurulmasında, hem algının iyileştirilmesinde medyamıza ihtiyacımız var.” dedi.
Liglerin ikinci yarısında tüm futbol camiasına başarılar dileyen TFF Başkanı, “2023’ün futbol adına Cumhuriyetin 100. yaşına yaraşır bir yıl olmasını diliyorum. Ayrıca; kurduğumuz 100. Yıl Komitesi ile bu anlamlı yılda çok güzel etkinlikler ve organizasyonlar planlıyoruz. Devletimizin 100. Kuruluş yılında, başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere bu ülkeye hayatını adamış herkesi rahmetle ve şükranla anıyorum.” ifadelerini kullandı.
YORUMLAR