Toplantı’nın açılışında konuşan ATO Yönetim Kurulu Başkanı Gürsel Baran, Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki tarihi, kültürel ve ekonomik ilişkileri mercek altına aldı. Türkiye’nin, Kuzey Makedonya’yı Balkan coğrafyasında barışın anahtarı olarak gördüğünü kaydeden Baran, “Kuzey Makedonya’da yaşayan Türk topluluğu ve ülkemizde yaşayan Kuzey Makedonya kökenli vatandaşlar, iki ülke arasında gönül köprüsü kuruyor” dedi. Türkiye ile Makedonya arasındaki yatırım ve ticari ilişkilerin yıldan yıla gelişim kaydettiğini bildiren Baran, “Bundan 10 yıl önce dış ticaretimiz 400 milyon dolar düzeyinde iken, bugün 900 milyon doları aşmış bulunuyor. Türk firmalarımızın Kuzey Makedonya’da, bankacılıktan inşaata, havalimanı işletmeciliğinden eğitime, tekstil ve hazır giyimden, sigortacılığa varıncaya kadar, 2 milyar dolara yaklaşan yatırımları söz konusu. Kuzey Makedonya, Türkiye açısından gerek dış ticarette, gerekse yatırımlar noktasında adeta bir üs konumunda” diye konuştu.

Türkiye ile Kuzey Makedonya arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın güncellenmesinin gündemde olduğuna da değinen Baran, “Anlaşma’nın yeni alanlara genişletilmesiyle birlikte, ülkelerimiz arasındaki ticaretin daha da artacağına inanıyoruz” dedi. Baran, Kuzey Makedonya 4. Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov’un görev yaptığı süre boyunca, iki ülke arasındaki ilişkilerin ivme kazandığını da belirterek, Ivanov’un değerlendirmelerini dinleyebilmek için ATO Meclis Toplantısı’na davet ettiklerini söyledi. 

-IVANOV’DAN TÜRK YATIRIMCILARA DAVET-

Kuzey Makedonya 4. Cumhurbaşkanı Gjorge Ivanov da, yaptığı konuşmada, 2009-2019 yılları arasında Kuzey Makedonya Cumhurbaşkanı olarak görev yaptığı dönemde, Türkiye ile ekonomik, ticari, yatırım ve kültürel alanlarda ilişkilerin geliştirilmesine yönelik adımlar attıklarını anlattı.

Görev süresi boyunca, Türk yatırımlarının teşvik edilmesi başta olmak üzere, iş ilişkilerinin kurulması ve geliştirilmesine özel önem verdiğini kaydeden Ivanov, Kuzey Makedonya ile Türkiye arasındaki ekonomik iş birliğinin, ticaret, inşaat,  tekstil, tarım, inşaat ve gıda sektörünü kapsadığını, Türk şirketlerinin ülkesinde yol, köprü ve tesis inşaatları gerçekleştirdiğini ifade etti. Enerji ve yenilenebilir enerji kaynakları, sağlık ve eğitim alanında da iş birliği potansiyellerinin bulunduğunu anlatan Ivanov, Kuzey Makedonya hükümetinin serbest ekonomik bölgeleri ve sanayi bölgelerine yatırımcı çekmek için yeni bir konsept oluşturduğunu belirterek, Türk yatırımcılarını ülkesine davet etti. Kuzey Makedonya ekonomisine katkı sağlayan Türk şirketlerine Halkbank, TAV, Türk Hava Yolları, Cevahir Holding’i örnek veren Ivanov, “Bu tür yatırımlar sadece ekonomik büyümeye değil, aynı zamanda kentsel yaşamın modernizasyonuna, Makedonya'daki ulaşım altyapısının iyileştirilmesine, yeni işlerin yaratılmasına ve endüstriyel ilerlemeye de katkıda bulunmaktadır” diye konuştu. Ivanov, Türk yatırımlarının Kuzey Makedonya’ya girmesinin, Türkiye’nin istikrarlı ve kendini kanıtlamış bir ekonomik ortak olduğunun göstergesi olduğunu söyledi.

 -TÜRKİYE TİCARETTE 7’NCİ, YATIRIMDA 5’İNCİ SIRADA-

 Türkiye’nin, Makedonya’nın yedinci ticaret ortağı olduğunu bildiren Ivanov, Makedonya Devlet İstatistik Ofisi'nin verilerine göre, Ocak-Aralık 2024 döneminde Makedonya’nın, Türkiye ile 1 milyar dolara yakın ticaret gerçekleştirdiğini aktardı. Makedonya’nın Türkiye ile ticaretinde açık verdiğine dikkat çeken Ivanov, Türk ürünlerinin rekabet gücü ve ürün çeşitliliği dikkate alındığında, bunun beklenen bir durum olduğunu söyledi.

Türkiye’nin Kuzey Makedonya’nın en büyük beşinci yatırım ortağı olduğuna da dikkat çeken Ivanov, ülkedeki yabancı şirketlerin yüzde 25’inin Türk şirketleri olduğunu belirtti.  Ivanov, iki ülke arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın güncellenmesinin gündemde olduğunu da belirterek, bu kapsamda tarım ürünleri ile ayrıcalıklı erişim kurallarına dâhil olacak mallar konusunun ele alındığını ifade etti.

İki ülke arasında, turizmde yaşanan gelişmelere de değinen Ivanov, “2023 yılında Türkiye,  200 bin turistle, Makedonya’ya en çok yabancı turist gönderen ülke sıralamasında birinci sırada yer aldı” dedi. Ivanov, aynı yıl Türkiye’ye de 250 bin Makedonyalı turistin geldiği bilgisini verdi. Ivanov, İstanbul-Ohrid arasında direkt uçuşların turist sayısının artmasına katkı sağlayacağını söyledi.

Her iki ülkenin önemli bir tarihi ve köklü kültürü bulunduğunu kaydeden Ivanov, sözlerini şöyle sürdürdü:

“Makedonya’daki Türkler ve Türkiye'deki Makedonlar, insani bağların gelişmesinde önemli role sahip. Makedonya'daki Türkler ve Türkiye'deki Makedonlar, kültürel geleneklerini yaşatarak, anlayış ve dayanışma köprüleri kurmaya devam ediyor. Makedonya'da Türk toplumu sadece kültürel ve dinsel kimliğini korumakla kalmıyor, aynı zamanda toplumsal yaşama aktif olarak katılıyor ve günlük yaşamın çeşitli yönlerine entegre oluyor. Öte yandan, Türkiye'de yaşayan Makedonlar’ın da gelenek, dil ve kültürlerini yaşatabilmeleri, iki ülke halkları arasında duygusal ve kültürel düzeyde güçlü bağların varlığını teyit ediyor. Ortaklık ve iş birliği yoluyla, yalnızca ülkeleri birbirine bağlayan değil, aynı zamanda insanların kalplerini de birbirine yakınlaştıran köprüler kuruyoruz”