Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, NATO İttifakı’nın kuruluşunun 70. Yıl dönümü vesilesiyle Londra’da düzenlenecek NATO Liderler Toplantısı’na katılmak üzere İngiltere’ye gitti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere’ye hareketinden önce Esenboğa Havalimanı’nda açıklamalarda bulundu ve gazetecilerin sorularını cevapladı.
 

“NATO LİDERLER TOPLANTISI KÜRESEL ÇAPTA TEHDİTLERİN ÇEŞİTLENDİĞİ BİR DÖNEMDE İCRA EDİLECEK”
NATO Liderler Toplantısı’nın küresel çapta belirsizlikler ve tehditlerin çeşitlendiği, uluslararası güvenliğin kırgın hâle geldiği bir dönemde icra edileceğini belirten Cumhurbaşkanı Erdoğan, önceliklerinin müttefiklerin özellikle NATO’nun birlik, bütünlük ve insicamına vurgu yapılması olduğunu söyledi.
Toplantıda Çin ve Rusya Federasyonu ile ilişkilerin de gündeme gelmesinin beklendiğini ifade eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Yükselen bir güç olarak değerlendirdiğimiz Çin ile karşılıklı anlayışa dayalı yapıcı angajmanı destekliyoruz. Rusya ise, bölgemizde ve uluslararası alanda önde gelen aktörlerden biridir” dedi.
Türkiye’nin, coğrafi konumunun gereği olarak kendi öncelikleri çerçevesinde NATO ile iş birliği hâlinde çok yönlü bir dış politika yürüttüğüne işaret eden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Rusya ile ve diğer ülkelerle olan iyi ilişkilerimiz, müttefiklerimizle olan münasebetlerimizin alternatifi değil tam aksine tamamlayıcısıdır” vurgusunda bulundu.
“NATO’NUN KENDİNİ GÜNCELLEMESİ ARTIK KAÇINILMAZDIR”
Cumhurbaşkanı Erdoğan Londra’da; İttifak’ın yapay zekâ gibi yeni teknolojiler karşısında adaptasyon çalışmaları üzerinde duracaklarına dikkati çekerek şöyle konuştu: “Ülkemizin güvenlik ve savunma planlamalarının merkezinde yer alan bir uluslararası örgüt olarak NATO’nun sağladığı güvenlik şemsiyesi bizim için çok önemli. Ancak İttifak’ın bir yenilenme ihtiyacı içinde olduğu da açıktır. 1950’lerin, 60’ların veya 90’ların, hatta ve hatta 2000’lerin bakış açısıyla bugünü kavrayamayız. NATO’nun bilhassa terör örgütlerinden kaynaklanan asimetrik tehditler karşısında çok daha kararlı, etkin, proaktif davranması gerekiyor. Günümüzün tehdit önceliklerine göre NATO’nun kendini güncellemesi artık kaçınılmazdır. Bu çerçevede müttefiklerimizden ülkemizin maruz kaldığı saldırılar karşısında çok güçlü bir dayanışma bekliyoruz.”
“Terör örgütlerine karşı ilkeli ve kararlı bir duruş sağlanmasını temin edecek bir değişimi tüm üye ülkelerle birlikte gerçekleştirmek mecburiyetindeyiz” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Güvenliğin bölünmezliği, dayanışma ve beraberlik ruhu NATO İttifakı’nı ayakta tutan taşıyıcı sütunlardandır. Bu ilkelerin gözetilmesi, NATO’nun 2020’li yıllarda da itibarını ve güvenilirliğini sürdürmesi bakımından elzemdir” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO’nun caydırıcılığını azaltacak, İttifak’ın gücüne zarar verecek popülist beyanlardan uzak durulması gerektiğini sözlerine ekleyerek, “Üye ülkelerin NATO’ya alternatif aramak yerine NATO’yu ortak tehditler karşısında daha güçlü kılacak çalışmalar içinde olmalarını bekliyoruz” ifadesini kullandı.
“TÜRKİYE, GÖÇ AKINLARININ ÖNLENMESİ BAĞLAMINDA KRİTİK ROLLER ÜSTLENEN BİR ÜLKEDİR”
Türkiye’nin güney sınırının aynı zamanda NATO hududu olduğuna dikkati çeken Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu sınırın ötesinde Türkiye ile beraber Avrupa ve diğer müttefikleri etkileyen hadiseler yaşandığını aktardı.
Terör, çatışma ve bunların tetiklediği düzensiz göç hareketlerinin Avrupa Atlantik coğrafyasının tamamında da istikrarı tehdit ettiğinin altını çizen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Türkiye, terörle mücadele ve göç akınlarının önlenmesi bağlamında kritik roller üstlenen bir ülkedir. Ülkemiz bu vasfıyla da aslında NATO’nun vazgeçilmez bir ortağıdır. Böylesine bir stratejik tabloda müttefiklerimizin bizimle sergileyecekleri samimi dayanışma ittifakımızı zayıflatmaz, tam tersine güçlendirir. Bu mesajımızı Londra’daki görüşmelerimizde müttefiklerimize açıkça verecek, terör karşısında ilkeli bir tavır göstermelerini kendilerinden isteyeceğiz” değerlendirmesinde bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin NATO misyon ve harekâtlarına en fazla katkı yapan ilk beş ülkeden biri olduğunun altını çizerek; 2021 yılında karada NATO çok yüksek hazırlık seviyeli müşterek görev gücünün komutasının üstlenileceğini, İttifak’a havada erken uyarı ve yakıt ikmal uçağı katkısı verebilen dört müttefikten birinin Türkiye olduğuna, denizde ise NATO’nun daimi deniz kuvvetlerinin tüm dönemlerinde kuvvet teşkiline katkı sağlandığını anlattı.
“DEAŞ’LA SURİYE’DE GÖĞÜS GÖĞSE MÜCADELE EDEN VE ÖRGÜTÜ BOZGUNA UĞRATAN TEK ÜLKEYİZ”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “NATO ortak bütçelerine iştirakte ise sekizinci sırada yer alıyoruz. Savunma harcamalarımız gayrisafi millî hasılamızın yüzde 1,9’u oranına yaklaştı ki bu ikiye yaklaşması demektir. DEAŞ’la Suriye’de göğüs göğse mücadele eden ve örgütü bozguna uğratan tek ülkeyiz. Bu samimi çabalarımızın karşılığını biz de müttefiklerimizden bekliyoruz. Terörle mücadelesinde ülkemize amasız fakatsız destek verilmesini istiyoruz” diye konuştu.
Londra Toplantısı’nın sembolik anlamının ötesinde İttifak’ın 2020’li yıllara kendini uyarlamasının da ilk adımı olacağını söyleyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim yerimiz ve duruşumuz bellidir. 1952’den bu yana yaptığımız katkılar Türkiye’nin NATO’daki vazgeçilmez konumunu gayet net gösteriyor. Ülkemizle ilgili kötü niyetli tartışmaları nazarı dikkate almadık, almıyoruz” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Londra’da bazı devlet ve hükûmet başkanlarıyla ikili görüşmeleri olacağını, bugün Birleşik Krallığı’nın daveti üzerine Fransa ve Almanya liderleriyle beraber bir dörtlü zirve toplantısını gerçekleştireceklerini belirterek Suriye ve Libya başta olmak üzere bölgesel konuları ele alacaklarını, liderlere Barış Pınarı Harekâtı’nda gelinen son durum ile Suriyeli sığınmacıların güvenli bölgeye geri dönüşleriyle ilgili Türkiye’nin projelerini tekrar anlatma fırsatı bulacağını bildirdi.
Türkiye’nin PKK-YPG terörüyle mücadele noktasındaki kararlılığını en üst düzeyde tekrar ifade edeceğini vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Libya’daki gelişmelerin ele alınacağını, bu ülkede bir an evvel ateşkesin sağlanması ve siyasi sürece geri dönülmesi amacıyla atılabilecek adımları konuşacaklarını dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ziyareti esnasında İngiltere ve Avrupa’da yaşayan vatandaşlarla da bir araya geleceklerini belirterek Cambridge Camii’nin de açılışını yapacağını kaydetti.
TERMİK SANTRALLERLE İLGİLİ DÜZENLEME
Açıklamalarının ardından gazetecilerin sorularını cevaplayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, termik santrallerin baca düzenlemesini 2,5 yıl daha erteleyen yasa maddesini veto ettiğinin hatırlatılması üzerine, daha önce bir kez erteleme yapıldığını, verilen sürede yüklenici firmaların filtre çalışması yapmadığını ve şimdi yine bir erteleme istediklerini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bu termik santrallerde daha başta satışında bir defa bu filtrasyonun yapılması kaydı var, kararı var. Ama siz bu karar uymazsanız, siz çok daha fazla para kazanacaksınız diye biz halkımızın zehirlenmesine fırsat veremeyiz. Onun için de şu an da bu yılsonu itibariyle zaten süre doluyor ve bu yılsonuna kadar kendileri ne gibi adımlar atarlar bilemem ama biz şu an itibariyle yani 2022 sonuna kadar bu işe fırsat verelim, buna imkân verelim böyle bir şeyi kabul etmem mümkün değildi. Çünkü bir tarafta halkım var, bir tarafta da buradaki sermaye var. Kusura bakmasınlar biz bu adımı attık, büyük ihtimalle yeniden bir ihaleye gider, başka bu işin çıkışı yoktur” dedi.
“FETÖ’CÜ TERÖRİSTLERİ BİZE BUGÜNE KADAR TESLİM ETMEDİLER”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun FETÖ elebaşlarından Adil Öksüz’ün yerinin bilindiğine dair açıklamalarının hatırlatılması üzerine de şu değerlendirmelerde bulundu: “Bakanımızın buradaki ifadesi aslında tabii bu haddini bilmez, kendini bilmez malum kişi bu ülkeden kaçmıştır, ama tabii sürekli olarak ne yazık ki gittiği ülkelerin yönetimleri tarafından da bunlar koruma altında. Bakıyorsunuz işte çok farklı ülkelere diyelim ki, Belçika’ya kaçıyor orada, oradan işte Almanya’ya geçiyor Almanya’da vesaire. Şu anda ona benzer yüzlerce, binlerce biliyorsunuz FETÖ’cü terörist buralarda yaşıyor. Biz bunların hepsini istedik, istedik ama adreslerini vererek istedik. Buna rağmen buraların yönetimleri maalesef bu FETÖ’cü teröristleri bize bugüne kadar teslim etmediler. Edenler yok mu? Edenler de var, onları da zaten edildiği zaman açıklamasını yapıyoruz. Diyoruz ki, işte filanca ülke filanca teröristi bize iade etti diyoruz, ama şu anda bununla ilgili böyle bir durum yok. Burada İçişleri Bakanlığımız yapılacak herhangi bir operasyonla karga tulumba alır gelir mi? O ayrı bir konu, onu da zaman içerisinde görürüz.”
TÜRKİYE-İNGİLTERE-ALMANYA-FRANSA DÖRTLÜ SURİYE ZİRVESİ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bir soru üzerine bugün gerçekleştireceği dörtlü zirvede, güvenli bölgenin ağırlıklı gündemleri olacağına dikkati çekerek, “Tabii burada Almanya nasıl yaklaşır, Fransa nasıl yaklaşır bilemiyorum, tabii İngiltere nasıl yaklaşır onu da bilemiyorum, kendilerinden bunları dinleyeceğiz. Ve kendilerine biz yaptığımız plan çalışmalarını falan tekrar sunacağız ve proje çalışmalarımızı kendilerine sunacağız. İlgileri, alakaları varsa da bunu biz de dünya ile paylaşacağız, yoksa onu da dünyayla paylaşacağız, bunun yanında tabii diğer ülkelerle de aynı şekilde bunları paylaşma yoluna gideceğiz” diye konuştu.
“DOĞU AKDENİZ KONUSUNDA GEREĞİNİ ANINDA YAPARIZ”
Türkiye’nin Doğu Akdeniz’deki varlığının ve Libya ile yaptığı çalışmanın, Fransa’yı ciddi manada rahatsız ettiğini kaydeden Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Kendilerinin bunu gündeme getirmeleri hâlinde de attığımız adımın, bu Libya’nın Türkiye’nin egemenlik hakkıdır, bu egemenlik hakkını biz sizinle tartışmayız; bunu kendilerine çok açıkça söyleyeceğiz. Dolayısıyla egemenlik haklarımızla doğan hakkımızı da sizinle tekrar masaya yatırmayız” ifadelerini kullandı.
Yunanistan, Mısır, Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin Libya’ya baskı açıklamaları yaptığının anımsatılması üzerine de Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti: “Yunanistan adımlarını atabilir. Bizim de tabii adım atma hakkımız saklıdır, biz de adımlarımızı atarız. Gereği neyse, gereğini de anında yaparız. Ve bu konuyla ilgili olarak, yani şu anda büyük ihtimalle, onu da görüyorum; Libya, belki Büyükelçisini dahi çekebilir. Şu anda onlar Büyükelçiyle muhatap oluyorlar ve kendilerine göre bazı şeyler söylüyorlar. Dün aldığım bir haberle de Yunanistan Başbakanı Londra’da bizimle bir görüşme talebinde bulundu. Orada kendisiyle bu görüşme zemininde bunların hepsini konuşacağız tabii. Yani Yunanistan, Mısır, öbür tarafta yani şu an itibariyle Güney Kıbrıs, böyle bir üçlü çalışmayı yapmaları bizim Libya ile ilgili attığımız adımı asla etkilemez. Çünkü biz Libya ile bu noktada yazılı anlaşmamızı yaptık, imzayı attık ve şimdi de Meclisimize gelecek ve Meclisimizin de inanıyorum ki bu kahir ekseriyetle geçecektir. Ve Meclisimizden geçtikten sonra da bizim için bu yürürlülük kazanmış demektir.”
Bazı NATO üyesi ülkelerin YPG’yi tehdit olarak görmedikleri ve Türkiye’nin de buna karşılık Baltık Savunma Planı’na onay vermediği anımsatılarak bu konuda Türkiye’nin önerisi olup olmayacağı sorusuna Cumhurbaşkanı Erdoğan, şöyle cevap verdi: “Eğer gündeme gelecek olursa tavrımız yine odur, değişen bir şey yoktur. Yani bizim terör örgütü olarak tanıdıklarımızı eğer NATO tanımıyorsa kusura bakmasınlar, biz yine onları terör örgütü olarak tanımaya devam edeceğiz. Nitekim dün akşam Polonya Cumhurbaşkanı ile bir görüşmem oldu ve o görüşmede bu gündeme geldi. Nitekim Londra’da acaba Polonya ve Baltık ülkeleri olarak bir araya gelemez miyiz dediler. Ne demek dedik, yani memnuniyetle bir araya geliriz ve bu konuları orada da görüşürüz. Ama bizim terör örgütü olarak telakki ettiğimiz ve kendileriyle terör mücadelesi verdiklerimizi bizim NATO’daki dostlarımız eğer terör örgütü olarak kabul etmezse kusura bakmasınlar orada atılacak her türlü adımın biz karşısında oluruz.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, açıklamalarının ardından, NATO Devlet ve Hükûmet Başkanları Zirvesi'ne katılmak üzere İngiltere'nin başkenti Londra'ya hareket etti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı; Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Ankara Valisi Vasip Şahin ve diğer ilgililer uğurladı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ziyaretinde; eşi Emine Erdoğan, Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Millî Savunma Bakanı Hulusi Akar, Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak eşlik ediyor.