Mağara Araştırmacısı, Jeolog Hamdi Mengi, Çaycuma Belediyesinin Zonguldak Jeoparkı Müdürlüğü ve İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile birlikte düzenlediği söyleşi dizisinde 750 öğrenciye Zonguldak mağaralarını anlattı.
Bu kapsamda yapılan son etkinlikse “Zonguldak Kömür Jeoparkı, mağaralar ve Çaycuma jeositi” başlıklı panel oldu. Zonguldak Kömür Jeoparkı Bilimsel Koordinatörü Yeşim Büyükmeriç ve Jeolog Hamdi Mengi’nin konuşmacı olduğu panelin moderatörlüğünü Ahmet Öztürk yaptı. Çaycuma Belediye Başkanı Bülent Kantarcı, Perşembe Belediye Başkanı İsmail İnam, Zonguldak Kömür Jeoparkı Müdürü Gülsüm Yılmaz, önceki dönem Zonguldak Milletvekillerinden Ali İhsan Köktürk’ün de katıldığı panelde, Prof. Dr. Yeşim Büyükmeriç Zonguldak Kömür Jeoparkı için yapılan çalışmaları anlattı.
Panelin Zonguldak Kömür Jeoparkı’nın tam da “Ulusal Jeopark” ilan edildiği güne rast gelmesinin kendisini çok heyecanlandırdığını söyleyen Büyükmeriç, bundan sonraki adımın Unesco Küresel Jeopark Ağı içinde yer almak olduğunu söyledi. Bunu başardıkları takdirde kentin uluslararası tanınırlığının artarak bir marka değeri kazanacağını söyleyen Büyükmeriç, bunun da başta kadın istihdamı, jeoturizm, doğal değerlerin korunması, Zonguldak ve çevresinde bilimsel çalışmaların artması ve ilgi odağı haline gelmesi gibi çok önemli sonuçlar doğuracağını ifade etti.
Çaycuma ve çevresindeki jeositleri de anlatan Büyükmeriç, burada bulunan Filyos antik kenti, antik suyolu, Kadıoğlu mozaikleri gibi kültürel jeoarkeolojik mirasla Filyos Çayı gibi biyoçeşitliliği de içeren jeolojik mirasın Karadeniz ve çevresinde tek olacak Zonguldak Kömür Jeoparkının en önemli öğelerinden birini oluşturduğunu söyledi. Aynı önemde olan ve Unesco’ya sundukları dosyada yer alan Filyos Kuş Cenneti çevresinde yürütülen faaliyetlerin kendilerini endişelendirdiğini de ifade eden Büyükmeriç, kentin, hep birlikte ortak aklı üretip bu değerlere sahip çıkması gerektiğini de ifade etti.
Daha sonra söz alan Jeolog Hamdi Mengi, Türkiye’nin mağara oluşumları açısından çok zengin olduğunu ifade ederek başladığı konuşmasında, Zonguldak’ın da bu açıdan son derece varsıl olduğunu ifade etti. Çaycuma’da bulunan Çayırköyü ve Sofular mağaralarının uluslararası önem taşıyan mağaralar olduğunu söyleyen Mengi, ülke genelinde 30-40 bin mağaranın olduğunu, bunun ancak beş altı bininin ancak araştırılabildiğini de ifade etti.
Çaycuma’nın bir köyü olan Sofular mağarasında uluslararası düzeyde çalışmalar yapıldığını söyleyen Mengi, “Biz de bilmiyorduk. Meğer orada, uluslararası bir bilim insanı grubu yıllardır çalışma yapıyormuş. İr dikitin karbon 14 yönetimi ile yaşının tespit edilmesi sırasında, tam orta noktasında bir yerde volkan külü tespit edilmiş. Küllerin Yunanistan’ın Ege adalarından birinden püsküren bir volkanın külü olduğu tespit edilmiş. Yeryüzünde bu külü bulmak mümkün değil. Çünkü bin yıllar içinde yağan yağmurla birlikte tamamı denize karıştı. Ama mağarada sürpriz bir şekilde önümüze çıkabiliyor. Bu da bilim dünyası açısından çok önemli. Yapılan bu çalışmada, ayrıca, mağaranın dünyanın iklim kayıtlarını tuttuğu da anlaşılıyor. Araştırmalar derinleştikçe çok daha başka sonuçlara ulaşılması mümkün” dedi.
Çayırköyü mağarasındaysa 6 çeşit yarasa kolonisi tespit edildiğini söyleyen Mengi, “Tür sayısı konaklama zamanları dışında gelenler birlikte 10’a ulaşıyor. Bu dünyada çok az görünen bir durum. Çünkü yarasa kolonilerinin her biri ayrı bir ekosistemden besleniyor. Anlamı şu, burada, bu kadar türü besleyecek çok zengin bir ekosistem var. Yarasalar bizlerin zararlı böcekler ve uçkunlarla biyolojik mücadelemizde en büyük yardımcımız. Geceleri beslenme amacıyla çıkıp, o türleri yiyorlar ve bizlerin daha sağlıklı ortamlarda yaşamamıza yardımcı oluyorlar. Bana sorarsanız bu mağaraya bilim insanlarının dışında kimsenin girmemesi lazım.” dedi.
KANTARCI PLAKET SUNDU
Etkinliğin sonunda konuşmacılara teşekkür eden Çaycuma Belediye Başkanı Bülent Kantarcı, Prof. Dr. Yeşim Büyükmeriç ile Mağara Araştırmacı Jeolog Hamdi Mengi’ye, günün anısına birer plaket sundu.
